ტაძარი მდებარეობს სამეგრელოს მხარეში, ზუგდიდის მუნიციპალიტეტში, VI-VII საუკუნეთა მიჯნაზე აქ უკვე იყო საეპისკოპოსო კათედრა
კომპლექსში შედის: ღვთისმშობლის ტაძარი, გალავანი, სამრეკლო, პალატი.
ცაიშში დღეს მდგარი გუმბათოვანი ტაძარი XIII-XIV საუკუნეთა მიჯნაზეა აშენებული.
ტაძრის სამხრეთ კარიბჭესთანაა დაკრძალული დეკანოზი ამირან შენგელია.
აქვე სამრეკლოს ქვეშ საგვარეულო აკლდამაში დაკრძალულია ქართველი მწერალი, კრიტიკოსი და პუბლიცისტი იონა მეუნარგია
ცაიში ჩემი დედიკოს ინგას დედულეთია, ტაძრის მიმდებარედ არსებულ სასაფლაოზე მოვინახულეთ წინაპართა ქირიების საფლავი.
სოფელ ცაიშს ორად ყოფს მდინარე ჯუმი
წლის ნებისმიერ დროს ლამაზია სამეგრელოს ეს უძველესი სოფელი.
